Het verhaal achter een innovatief designicoon: de Spannring…
Met Anne Boerma van JWLS Utrecht op atelierbezoek bij juwelenmaker Niessing.
Vakmanschap; dat is waar het bij juwelier en goudsmid Anne Boerema altijd om gedraaid heeft. Na de opleiding goud- en zilversmeden aan de Vakschool Schoonhoven en later de Design Academy Eindhoven, runde zij 18 jaar lang de winkel Annexs. Later begon zij, in hetzelfde charmante Utrechtse pand, het huidige JWLS. “Ik ontwerp en maak sieraden waarbij ik 3D-tekenen combineer met een grote mate van ambachtelijkheid. Met name ornamentachtige sieraden met verfijnde details vormen mijn handschrift.” Naast eigen werk verkoopt Anne zorgvuldig geselecteerde juwelen van merken, die werken met kleine, handgemaakte oplages.
Daarbij is JWLS Utrecht sinds 2021 de enige Utrechtse verkoper van het Duitse merk Niessing. “Het was spannend, want ik begon met de collectie in coronatijd. We mochten toen niet naar het buitenland dus ik heb de sieraden niet in het echt gezien of gevoeld. Dat was een gok.” Dat het een goede gok was, mag duidelijk zijn. Niessing, dat in 1873 opgericht is en tot de dag van vandaag bekend staat om zijn ambachtelijkheid, maakt bijzonder mooie werken. Het pronkstuk; de innovatieve en beroemde Spannring, die met ieder jubileum opnieuw wordt ontworpen.
Ambacht en innovatie
De reis naar het kleine Vreden duurt een uur of twee. ‘Zijn we goed?’, vraagt de fotograaf wanneer we het landelijk gelegen dorp inrijden. Anne weet te vertellen dat we er bijna zijn: In een verstopte hoek verschijnt een gigantisch gebouw met dito parkeerplaats. Eenmaal in de ontvangstruimte worden we ontvangen met koffie en thee, terwijl onze blik een enorme projectie van de nieuwste Spannring wordt getrokken, die voor het laatste jubileum werd ontworpen. De Spannring is een bijzonder innovatief ontwerp, waarbij door de optimale spanning in het materiaal, de diamant gezet kan worden zonder verdere toevoegingen. Geen zetting, geen pootjes, geen niets. Het team van Niessing is terecht trots op het ontwerp, wat niemand ooit heeft weten te evenaren.
Veel vrijheid
Wanneer we een rondleiding door het pand krijgen worden we op elke afdeling even warm onthaald. Alles gebeurt in eigen huis. 180 mensen werken bij Niessing, en alleen het ontwerpteam werkt in Düsseldorf. ‘Maar’, zo weet Niessing’s Paulin ons te vertellen, ‘ze komen elke week hier en de directie gaat eens per week die kant op. Elke week zijn we dus twee dagen fysiek samen voor overleg.” Het ontwerpteam krijgt volgens Paulin veel vrijheid. “Dat we zulke bijzondere innovaties hebben weten te realiseren in de afgelopen 150 jaar en het feit dat we alles zelf in huis doen, maakt dat eigenlijk alles kan. In tegenstelling tot veel andere producenten, is bij ons het ontwerp dus leidend. Ontwerp maar wat je wilt, dan gaan wij een manier zoeken om het te maken.’ Wanneer we de trap oplopen, voegen we ons bij de goud- en platinabewerkers.
Een van Niessing’s andere usp’s is het feit dat ze tien kleuren goud maken: Spring green, Classic yellow, Warm yellow, Fine rose, Classic red, Rosewood, Sand gray, Fine gray, Ivory en Supla Grenadine. Daarbij wordt er bijzonder duurzaam gewerkt, en worden ‘restjes’ goud opnieuw bewerkt. We zien hoe stukken goud eindeloos met de hand worden omgesmolten tot een pure, zuivere goudstaaf. ‘Het platina moet op 1800 graden, dus dat gaat in een afgesloten oven.’
Eigen talent
Op een volgende verdieping zitten de goudsmeden. Een opvallend grote en gemengde groep, van uiteenlopende leeftijden, ieder aan een eigen werkbank. ‘Er wordt hier erg gestimuleerd dat ieder zijn eigen talenten ontwikkeld, en dat mensen doen wat ze leuk vinden’, vertelt een van de goudsmeden. ‘In die grote stellingkast staan alle opdrachten - in kleine witte zakjes, met daarop alle details van wat er gemaakt moet worden. Iedere ochtend pak je daaruit wat je wilt pakken. Je kiest dus zelf je opdracht. Zo werk je dus altijd aan iets waar je zin in hebt.’ De leerling-goudsmeden zitten een verdieping lager, naast de ontwerpers. ‘We hebben er net een zevende werkbank aan toegevoegd’’, vertelt Paulin. ‘Vanwege onze goede naam als leerbedrijf, worden we benaderd door veel potentiële leerlingen. Zodoende kunnen we selectief zijn. Het doel is natuurlijk altijd dat we goudsmeden opleiden die daarna bij ons blijven werken.’
Eindeloos precisiewerk
Op een volgende afdeling is een diamantzetter net bezig met de beroemde spanring. De klant in kwestie heeft voor een flink formaat steen gekozen. Met behulp van een loepbril en eindeloos precisiewerk zien we de zetter ervoor zorgen dat de diamant recht in de ring gezet wordt. Verderop nemen we een kijkje bij Niessing’s enige horlogemaker en bezoeken we de studio waar een tienkoppig team aan de Collette-collectie werkt. Deze bijzondere sieraden zijn geïnspireerd op het concept van een dun bandje dat om de pols wordt geknoopt. In de Collette-collectie zijn de ‘bandjes’ Niessing snoeren met klein kogeltje. Ook zien we de afdeling waar (met diamant!) gegraveerd wordt, en waar ook de Topia-collectie tot stand komt. Deze juwelen bestaan uit flinterdun edelmetaal, dat vervolgens met de hand wordt gevouwen tot de meest gedetailleerde hangers en oorsieraden.
I do, I do
Eenmaal terug in de ontvangstruimte staat er een warme lunch op ons te wachten. Onder het genot van een koud drankje verwerken al het moois dat we gezien hebben. Niessing’s hoofd PR en Communicatie Sonja Erl vertelt dat ze trots is op Anne en haar winkel in Utrecht. ‘Ze is een enorme ambassadeur van ons merk en we zijn blij dat het Utrechtse publiek bij haar terecht kan.’ Tevens is Anne vorig jaar begonnen met de verkoop van Niessing trouwringen. ‘De ringen zijn zo mooi gemaakt en dit concept is zo goed uitgewerkt dat het een feest is om mee te mogen werken.’ Sonja laat een staaf zien met daarop zes ringetjes. Het toont de totstandkoming van Niessing trouwringen. ‘Ambacht staat centraal bij ons bedrijf. Dus mensen kiezen voor mooie sieraden, maar vaak ook voor de visie erachter. We laten graag zien hoe trouwringen gemaakt worden; het toont in een oogopslag het proces.’
Liefde voor juwelen
Wie deze mooie juwelen graag met eigen ogen wil zien, hoeft alleen de binnenstad van Utrecht in. Anne staat van woensdag tot en met zaterdag voor je klaar. JWLS Utrecht Mariastraat 30, jwls-utrecht.nl.