AI: van hype naar strategische groei

De vraag is niet óf AI nieuwe perspectieven brengt, maar hoe je het gebruikt om je organisatie toekomstgericht in te richten. De technologie zorgt in rap tempo voor een productiviteitsrevolutie en is een integraal onderdeel van de bedrijfsstrategie aan het worden. Uit PwC’s 28e CEO Survey blijkt dat 49 procent van de ceo’s wereldwijd verwacht dat AI hun winstgevendheid aanzienlijk zal verhogen. Nu al wordt de economische waarde van AI geschat op honderden miljarden, met een potentieel tot bijna zestien biljoen dollar in 2030. "De wereldwijde ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie hebben grote impact op organisaties", zegt Edwin van Bommel, expert digitale innovatie en AI bij PwC.

In het AI-tijdperk worden snelheid en innovatie belangrijker dan schaalgrootte. Organisaties die AI slim inzetten, bieden sneller en eerder wat de markt wil. Volgens Veronique Roos-Emonds, lid van de raad van bestuur van PwC Nederland, staan bedrijven voor een fundamentele keuze: "Uit onze CEO Survey blijkt dat 42 procent van de CEO’s twijfelt aan de houdbaarheid van hun huidige verdienmodel. AI dwingt bedrijven om opnieuw na te denken over hoe ze waarde creëren en leveren. Dit is hét moment om kritisch naar bestaande structuren te kijken en actief te innoveren."

Naast AI zorgen ook klimaatverandering en geopolitieke verschuivingen voor een herindeling van de wereldeconomie. Door een combinatie van deze factoren verschuift waarde die de grenzen van sectoren en industrieën vervaagt. Volgens PwC schept dit ongekende kansen voor bedrijven om nieuwe klantbehoeften en -voorkeuren te creëren, bedrijfsmodellen te ontwikkelen en groei te realiseren in nieuwe domeinen.

In de context van deze value in motion zijn bedrijven niet langer gebonden aan hun traditionele sector. Vooral AI wordt gezien als de aanjager van de transformatie van bedrijfsmodellen. Dankzij deze technologie kunnen zij nieuwe waardedomeinen betreden: van retailers die financiële diensten ontwikkelen tot telecombedrijven die actief worden in gezondheidszorg of logistiek. AI verkort niet alleen de tijd van idee tot marktintroductie, maar maakt het mogelijk om radicaal nieuwe proposities te ontwerpen die inspelen op veranderende klantverwachtingen.

Voor organisaties is het cruciaal om AI niet alleen als tool voor procesoptimalisatie te zien, maar als strategisch instrument voor reinvention. Dit vraagt om een cultuur waarin wendbaarheid centraal staat, met een datagedreven infrastructuur die het toelaat snel te experimenteren, te leren en op te schalen.

Maar hoe maak je die belofte concreet voor jouw organisatie? Dat vergt visie, lef én een gestructureerde aanpak. Bedrijven die AI goed verankeren, zetten daarmee hun volgende groeifase in gang.

Bepaal wel eerst waar je met AI naartoe wilt. Organisaties die alleen losse tools inzetten zonder samenhangende visie, komen zelden verder dan bescheiden efficiëntiewinst. PwC adviseert om een duidelijke AI-koers uit te zetten: op welke gebieden kan jouw organisatie écht onderscheidend zijn met AI? Denk aan het versnellen van productontwikkeling, het verbeteren van klantrelaties of het verlagen van operationele kosten. Die strategische richting vertaal je vervolgens naar scenario’s. Wat gebeurt er als AI je hele serviceketen raakt? Hoe verander je je verdienmodel als AI zelfstandig klantvragen afhandelt? Scenarioplanning dwingt bedrijven om niet alleen te denken in kansen, maar ook in impact.

AI werkt het beste als het op meerdere niveaus tegelijk wordt ingezet. PwC adviseert een zogeheten portfolio-aanpak, waarin je kleine projecten combineert met grotere, ambitieuze projecten die op de langere termijn toewijding en zeer specifieke aandacht en middelen vereisen. Denk daarbij aan geheel nieuwe manieren van werken, interactie met klanten of het ontwerpen van producten.

Kleine projecten – zoals AI-ondersteuning in klantenservice of automatische rapportage – leveren al snel waarde. Tegelijkertijd kun je met grotere initiatieven, zoals een AI-gestuurde productontwikkeling of autonome voorraadketen, fundamentele innovaties realiseren. Weet meer en bekijk onze echte verhalen en resultaten met klanten.

AI kan niet zonder data en de juiste infrastructuur. Daarom investeren veel organisaties in een moderne, geïntegreerde data-architectuur. Met flexibele cloudoplossingen worden data, modellen en dashboards toegankelijk gemaakt voor de hele organisatie, en niet alleen voor IT-specialisten. Zo ontstaat een aanpak waarbij de beste oplossing wordt gekozen op basis van de behoeften. Deze ruimere toegang tot data maakt het mogelijk om nieuwe producten en diensten te ontwikkelen.

AI is niet alleen een motor voor groei, maar ook voor vernieuwing. In productontwikkeling versnelt AI het ontwerpen, testen en verbeteren van prototypes. Gebaseerd op ervaringen met klanten en op analyses van technologie- en branchetrends, is PwC ervan overtuigd dat het gebruik van AI in R&D de time-to-market met vijftig procent kan verkorten en de kosten met dertig procent kan verlagen. Dat geldt bijvoorbeeld voor de auto-industrie en de lucht- en ruimtevaart. In veel farmaceutische bedrijven heeft AI de weg naar nieuwe geneesmiddelen al met meer dan vijftig procent verkort.

De vraag is allang niet meer óf AI jouw sector zal veranderen, maar hoe je deze verandering vormgeeft. Door gestructureerd te werken aan visie, uitvoering en vertrouwen kun je AI omarmen als groeiversneller en als kompas. Bedrijven die nu investeren in volwassen AI-strategieën, zijn de winnaars van morgen.