Veiligheid is belangrijk bij Shell Pernis, waar basischemicaliën en brandstoffen worden gemaakt. KPN legde er een 5G-netwerk neer en ontwikkelde samen met partners robots en helmen, die het werk nog veiliger en efficiënter maken.
Alles is groot aan Shell Pernis. Het terrein in het Rotterdamse havengebied meet 550 hectare, het equivalent van zo’n duizend voetbalvelden. Boven en onder de grond loopt 160.000 kilometer aan leidingen. Ongeveer zestig verschillende fabrieken maken er basischemicaliën en brandstoffen op basis van aardolie. Veiligheid heeft de hoogste prioriteit voor iedereen die er werkt, het is onderdeel van de cultuur. Inspectie en controle worden daarom frequent en nauwgezet uitgevoerd. Voor honderden mensen is dit onderdeel van hun dagelijks werk. De raffinaderij is een omgeving met veel staal dat storend kan werken op draadloze signalen. Vonkgevaar van elektronische apparaten zorgt ervoor dat er nog veel met papier wordt gewerkt.
Eerste industriële 5G-netwerk
KPN zette hier eerder in 2018 een werkend 5G-netwerk neer. “In het industriële 5G field lab in de Rotterdamse haven onderzoeken we samen met Shell en verschillende partners welke waarde we met 5G kunnen creëren,” aldus Tom Poelhekken, chief technology officer bij KPN. “Naast het efficiënter worden van bedrijfsprocessen en het vergroten van de veiligheid is ook het samenspel van de verschillende partijen zeer waardevol. 5G-technologie is interessant voor de maakindustrie om werkprocessen verder te digitaliseren. We gaan verschillende apparaten aan het netwerk hangen om te onderzoeken wat precies de toegevoegde waarde is van de technologie voor deze industrie.” Shell Pernis is het grootste industriële 5G field lab van Europa. “Met de technologieën die in deze pilot-projecten worden getest, kunnen we op Shell Pernis een verschil maken en de veiligheid en efficiëntie verbeteren,” zegt Marijn Bezuijen, business improvement coördinator bij Shell.
Snuffelrobot
De toepassingen die worden onderzocht richten zich met name op inspectie en onderhoudswerkzaamheden. Zo ontwikkelde Shell samen met partners een inspectierobot voor controle op mogelijke gaslekken. Dit is een felgekleurde robot op rupsbanden, uitgerust met speciale camera’s, die gaslekken kan detecteren. Deze inspecties werden voorheen iedere twee tot drie maanden uitgevoerd door labtechneuten, die zelf met speciale camera’s langs de fabrieken liepen: een tijdrovende taak. De robot kan iedere dag zelfstandig een uitgezette route rijden langs de installaties. Zo voert Shell Pernis dankzij 5G het aantal controles op en kan dit ook nog eens op een veiligere manier doen, omdat medewerkers minder door de fabriek hoeven te lopen. Als de robot onraad ‘ruikt’, slaat hij onmiddellijk alarm bij de controlekamer vanwaaruit een operator direct poolshoogte kan nemen; zelf of via de robot. Poelhekken: “Het 5G-netwerk is zo snel en betrouwbaar dat je de robot op afstand zeer nauwkeurig kunt besturen en bijsturen, als dat nodig is.”
Overal draadloze sensoren
Meten is weten, ook in de fabrieken van Shell Pernis. Deze draaien 24 uur per dag, zeven dagen per week. Om het onderhoud en de dagelijkse operatie te optimaliseren, zijn data nodig en die komen uit sensoren. Veel data betekent veel sensoren. Shell leest deze op afstand uit, remote monitoring, en heeft zo direct een actueel inzicht in de status van alle fabrieken. “Medewerkers hoeven die metingen dan niet meer te doen, wat ze tijd geeft voor andere zaken en ook hun veiligheid verhoogt,” aldus Bezuijen.
Slimme helm
Tijdens grote onderhoudswerkzaamheden worden moeilijk bereikbare ruimtes in de fabrieken geïnspecteerd, zoals afgesloten reactorvaten en destillatiekolommen. Ze worden onderzocht op veroudering en slijtage, door een inspecteur die tegenwoordig een digitale hulplijn kan inschakelen. Hun werk is riskant – de vaten zijn zo groot dat mensen er in en uit moeten klimmen – maar wordt een stuk veiliger wanneer inspecteurs ook in het vat continu in verbinding staan met collega’s op kantoor. Momenteel worden er proeven gedaan met slimme helmen, waarmee de inspecteurs gelijk kunnen overleggen over wat ze waarnemen of acties die ze willen uitvoeren. Ook nieuw zijn speciaal verpakte tablets, die gebruikt mogen worden in de explosiegevaarlijke omgeving van Shell Pernis. Uitgerust met augmented reality, hebben de inspecteurs op hun tablets ook de beschikbare sensordata van de installatie bij de hand.
Preventief onderhoud van leidingen
Ook (preventief) onderhoud van het 160.000 kilometer lange leidingenstelsel van Shell Pernis is gebaat bij 5G-technologie. De leidingen worden nu handmatig gefotografeerd vanaf hoogwerkers. Met het 5G-netwerk is het mogelijk om ultra-HD-videocamerabeelden te maken vanaf een rijdende auto. Deze beelden worden via het netwerk verzonden naar een slim analyseplatform, dat vaststelt of en waar roestvorming plaatsvindt. Het systeem formuleert zelfs het advies over de te nemen onderhoudsacties. Bezuijen: “De pilot loopt tot halverwege 2019, maar de eerste resultaten zijn veelbelovend. Als tijdens deze proef alles verloopt zoals wij willen, komt er een eind aan veel papieren processen. Dit zorgt voor een betere werkomgeving en maakt Shell Pernis nog veiliger en efficiënter.” Lees meer op kpn.com/5g.