Proces van een wake-up call

“Het scheelde niet veel of ik was arbeidsongeschikt,” zegt Colin. Hij is naar eigen zeggen een nuchtere Achterhoeker en niet iemand die snel uitvalt: de zelfstandige IT’er had het daarvoor te druk met zijn werk als Exact-consultant. Maar misschien overkomt dat juist de types die alsmaar doorgaan… tot het niet meer gaat. Hij denkt even na en zegt dan: “Ik was aan het overlopen en zag de oplossingen niet meer. Je beseft pas dat het misgaat als het bijna – of helemaal – te laat is.” De situatie verraste Colin. Ineens had hij geen zin meer om te voetballen of met anderen af te spreken. “Ik was zo gefocust op werkproblemen dat ik niet meer wist hoe ik van het leven moest genieten.” In een vlaag van zelfbewustzijn deed Colin een zelfscan op de website van zijn arbeidsongeschiktheidsverzekeraar Movir om te toetsen of hij hulp nodig had. De uitkomst kon niet duidelijker: hij had nét op tijd aan de bel getrokken. “Ik gaf aan graag hulp te willen,” zegt hij. De preventiecoördinator mailde meteen om een afspraak te maken. Dat kwam precies op het juiste moment. “Ik wilde maar één ding: meer rust.” 

In de chaos op zoek naar rust 

Maar hoe vindt een ondernemer rust? “Het risico van zelfstandig werken is dat je niet snel je laptop dichtdoet.” Colin is een geboren ondernemer die normaal gesproken geniet van zijn vrijheid. “Ik ben van nature een optimist,” zegt hij. “Het is fantastisch om digitale processen te stroomlijnen bij verschillende klanten en mijn kennis te delen. Ineens werd ik wakker en dacht: shit, ik moet werken.” Dat gevoel was nieuw. Wat moest hij daarmee? Niemand kent hem beter dan zijn vriendin, waar hij al sinds de middelbare school samen mee is. Ze vond hem kortaf. Van lange dagen maakte hij nog langere dagen. “Ik had wel iets belangrijkers aan mijn hoofd dan me met de kinderen te bemoeien… maar zo ben ik eigenlijk helemaal niet.” Het proces, dat werd hijzelf. Via de preventiemedewerker van Movir werd hij in contact gebracht met een psycholoog. Op voorhand had hij nooit gedacht dat juist een psycholoog hem verder zou helpen. “Ik deel niet veel met anderen. Daar ben ik misschien te nuchter voor. Maar ik wilde heel graag met iemand buiten mijn bubbel praten. Na die eerste sessie viel er meteen een last van mijn schouder.”  

Zelfreflectie in de spiegel 

In drie sessies wist Colin zich te herpakken. Het zorgde ervoor dat hij de zaken letterlijk en figuurlijk weer scherp zag. “Ik moest in de spiegel kijken. Wat wilde ik dan wél? De psycholoog vroeg me naar het moment dat het allemaal nog goed ging. Ik bleek dus andere keuzes te maken.” Colin verkocht te snel ‘ja’ aan opdrachtgevers en had het gevoel dat hij meteen moest leveren. “Je hebt in mijn werk met zoveel externe factoren te maken. Ik leerde dat ik daar geen controle over kan krijgen. Maar wel over mijn eigen doen en laten – mijn werkzaamheden en prioriteiten.” Nu lukt ‘nee’ zeggen beter. Dit interview werd bijvoorbeeld een minuut voor de afspraak verschoven door een spoedgeval bij een klant. “Dat moet soms,” zegt hij. “Je moet nooit bang zijn om ‘nee’ te zeggen. Want anders zeg je ‘nee’ tegen jezelf.” Zijn tip lijkt te vanzelfsprekend, maar voor ondernemers is het tegendeel waar. Colin ziet om zich heen hoeveel mensen er uitvallen. “Ik wil me met niemands leven bemoeien, maar ik denk dat we allemaal momenten tegenkomen waarop we wat sessies met een coach of een psycholoog kunnen gebruiken. Het taboe moet eraf. Ik ben blij dat ik assertief genoeg was om hulp in te schakelen voordat ik uitviel, maar ik weet zeker dat het me nog meer had geholpen als ik eerder hulp had gezocht.”  

Factureren is niet het allerbelangrijkste 

Ondernemers krijgen weliswaar vrijheid, maar vergeten deze vaak te pakken. Zo ook Colin. “Een dag niet werken, betekent niet factureren. Maar het draait niet altijd om omzet draaien,” zegt hij nu. “Weet je wat het lastige is met mentale klachten? Je herkent het pas als je echt hulp nodig hebt.” Toen hij begon met ondernemen liet hij zich adviseren door een financieel adviseur en daar is hij nog altijd dankbaar voor. “Hij ging een lijst af met dingen die ik nodig had, onder andere een arbeidsongeschiktheidsverzekering. Er zijn veel zzp’ers die niet of slecht verzekerd zijn en dan ergens tegenaan lopen. Dat wil ik niet. Ja, je betaalt er elke maand best een bedragje voor, zo eerlijk moeten we wezen, maar je krijgt er ook wat voor terug. Lekker doen!” Op dat moment komt de ondernemer in hem weer naar boven: “Er zit trouwens ook een belastingvoordeel aan, want je kunt de premiekosten van je bedrijfsomzet aftrekken, haha.”  

Bijna zelf geregeld

“Ik voelde een kleine drempel om bij mijn verzekeraar aan te kloppen,” besluit Colin. Als zelfstandig ondernemer is het natuurlijk nooit leuk om toe te geven dat je een probleem hebt dat je niet zélf kunt oplossen. Stiekem had ik het toch een beetje zelf opgelost: ik had een aov geregeld.” Er is nog iets belangrijkers dan een verzekering hebben, meent hij: “Er daadwerkelijk gebruik van maken. Het is belangrijk dat je op tijd aan de bel trekt als je merkt dat er iets aan de hand is, want alleen dan heb je iets aan preventie.” Colin heeft in elk geval weer zin in de toekomst. Niet dat hij daar veel over nadenkt. “Ik kan er best over filosoferen, maar dat heeft niet zoveel zin. Daar ben ik te nuchter voor. Ik geniet nu van vandaag en met een beetje geluk doe ik dat morgen opnieuw.”